Zielepiet
Onlangs ben ik geopereerd aan staar. Niet alleen kan ik weer aardig met dat oog zien, ook is er weer duidelijk onderscheid tussen blauw en groen. Tussen zwart en wit was weinig aan de hand. Zo zag ik op de reportage van RPL TV van de intocht van Sinterklaas in Woerden duidelijk dat de Pieten van de Sint overwegend zwart waren. In technische zin is er dus niets mis met mijn waarnemingsvermogen. De Sint-en-Piet-traditie staat kennelijk nog recht overeind. Dat ik dit een hoopvol teken vind, komt door het volgende.
Begin november las ik ‘t grote-interview-op-zaterdag in NRC Handelsblad. Het ging over “Witte mensen moeten eens luisteren” en ik was verbijsterd. Mijn eerste reactie was om direct in de pen te klimmen, maar zoals vaker is het wijzer om maar even tot tien te tellen. Zoveel anti-blanke agressie zou sowieso toch wel tot reacties leiden. Nou, dat is op gang gekomen, en hoe!
Waar ging het over? Vier dames, gekleurd of zwart – na dat interview weet je als ‘whitey’ echt niet meer hoe je zoiets mag aanduiden – claimen dat er veel racisme is in onze samenleving. Dat ‘veel’ waag ik te betwijfelen maar ongetwijfeld gaat het hier en daar mis op dit punt. Dat geldt trouwens ook voor leeftijdsdiscriminatie om maar eens iets te noemen. En wat dacht u dat er gebeurt als je Ahmed Abouyat heet of Mohammed Yousuf of zoiets.
Toen een zoon van mij – tamelijk blond – bijna 25 jaar geleden in Woerden op hockey ging, kreeg hij verbaasde opmerkingen toen hij voor het eerst kwam opdagen: “Maar jij heet toch Rama-èr, dus wij dachten, er komt een Marokkaan”. Tja, als je De Vries, Jansen of Van Vliet heet, wordt de kans op misverstanden een stuk kleiner.
Terug naar het artikel uit NRC. Mocht u als blanke het beste met zwarten voor denken te hebben, dan werd u door de dames ruw uit uw “ik ben geen racist-modus” gehaald. U bent namelijk een zogeheten ‘helper whitey’. Nou, die stelt helemaal niets voor. Een van de dames zei nog liever met een ‘hardcore racist’ te maken te hebben dan met een dergelijke goedwillende loser. Nee, als blanke moet je gewoon je mond houden en leren luisteren, want antiracisme mag alleen beleden en gepraktiseerd worden door zwarten. Zo sluiten deze dames dus mensen uit op basis van huidskleur ….over racisme gesproken.
Onvermijdelijk was natuurlijk ook dat de dames de Zwarte Piet kwestie aankaartten. Wie Zwarte Piet heeft ervaren als onderdeel van een vrolijk feest kan zich wellicht moeilijk verplaatsen in iemand die hetzelfde feest racistisch vindt. Persoonlijke ervaring speelt daarbij waarschijnlijk een rol. Immers, onder bepaalde omstandigheden kan een dergelijke ervaring het zicht op een ander perspectief belemmeren.
Ik ervaar Sinterklaas als een vrolijk feest. Weliswaar vond ik Sinterklaas als kind een beetje eng, maar Zwarte Piet strooide alleen snoepgoed en reikte de cadeautjes aan. Piet stopte je dan wel in de zak maar dat moest van de Sint. Kortom, Piet was niet eng en al helemaal geen onderdrukte helper. Associaties die ik als kind niet had en nu nog steeds niet heb, ondanks dat Quincy Gario ons wil laten geloven dat Zwarte Piet gelijk staat aan racisme.
Diverse reacties in de media op dit ‘black power stuk’ geven blijk van verbazing en ongeloof. Maar er werd de dames ook tactische kortzichtigheid verweten. Een van de vele reacties luidde: “Willen de dames gelijk hebben of willen ze vooruitgang boeken? Dus dames, omarm iedereen die aan je zijde staat!” Iemand uit Spanje, die zei ‘n kleurtje te hebben, meldde hier in Nederland juist positieve discriminatie te ervaren.
Volgens het woordenboek is een zielepiet iemand die medelijden opwekt. De grote vraag is wie er in deze discussie de zielepiet is. Hoe dan ook, voordat een paar jaar geleden de Zwarte Piet discussie op gang kwam, was ik totaal niet gefocust op ‘zwart’ of ‘wit’. Nu weer wel. Daarom beschouw ik dit gekrakeel als een stap terug.
“Win an argument and lose a war”, zeggen de Engelsen.
Nico Ramaer
