Privacy, gelooft u er nog in?

Vandaag over vier weken is de nieuwe wet AVG al van kracht, de Algemene Verordening Gegevensbescherming. De huidige wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) wordt dan als het ware vervangen. De afkorting GDPR doet ook de ronde maar dat is feitelijk de Engelse term voor hetzelfde: General Data Protection Regulation.

Vanzelfsprekend heeft iedereen recht op degelijke privacy. Het is echt onverteerbaar te horen dat sportverenigingen de ledenbestanden – bijvoorbeeld de tennisbond KNLTB – verkopen aan geïnteresseerden. Nu begrijpt u wellicht waarom u te pas en helaas vaker te onpas mailtjes krijgt over nieuwe sportschoenen en sportkleding. Het is maar één voorbeeld en u weet dit zelf met tientallen of nog veel meer aan te vullen. U ervaart dat waarschijnlijk als niet welkom of zelfs irritant, maar het stelt erg weinig voor in vergelijking met identiteitsfraude; vaak ook ingegeven door dit soort gegevenshandel. Al met al is het goed dat er zorgvuldig met persoonlijke gegevens wordt omgesprongen. Maar, ondanks alle prachtige stappenplannen, privacyverklaringen en aanpassingen van allerlei algemene voorwaarden, blijft het een papieren tijger.

De recent via een referendum op scherp gezette ‘sleepwet’ waarmee de MIVD en AIVD u en mij beter zouden kunnen beschermen tegen dreigend terroristisch onheil wordt waarschijnlijk aangepast. De afgetapte telefoongegevens worden geen drie jaar bewaard maar slechts één jaar, waarbij die dan nog twee keer een jaar – naar behoefte – kunnen worden opgeslagen. Ziet u het verschil? Ik niet zo erg. Ook in de nieuwe AVG wet zitten rare dingen die hier wel een beetje op lijken. Voor bedrijven, verenigingen en gemeenten is het nog een heel gedoe.

Wie denkt aan afluisteren zal waarschijnlijk snel geneigd zijn Rusland, Amerka of Noord-Korea als eerste te noemen, maar Nederland is al jaren ‘t land waar de meeste telefoontaps worden geplaatst. U gelooft toch niet dat dit onder de nieuwe wet ineens drastisch verandert. Facebook, Instagram en ook andere sociale media zijn geheime diensten op zich. De geheimzinnige en onzichtbare facebook-pixel zegt wat dat betreft genoeg. AH, Jumbo, Media Markt en C&A weten ook heel veel van u; zoiets kán handig zijn. Begin deze maand kwam naar buiten dat inzage door onbevoegden in elektronische patiëntendossiers – de EPD’s – waar burgers hun angst over hebben geuit, waarschijnlijk al jaren op brede schaal gebeurt. Dat Samantha de Jong, beter bekend als Barbie uit de real life tv-serie, via deze dossiers is ‘begluurd’ zal u mogelijk niet interesseren maar als uw buurvrouw van nummer 9 die in het ziekenhuis werkt die geheimzinnige meneer van nummer 13 – u dus – medisch ‘natrekt’ komt het ineens wel heel dichtbij. Jaren geleden mocht ik van Stef Nicolasen van Burgerzaken eens als ‘extern adviseur voor interne communicatie’ bij de gemeente Woerden mijn dossier in de basisadministratie bekijken. Ik vond het toen verbazingwekkend dat zo veel bekend was. Voor controledoeleinden prima, maar er moeten geen ‘verkeerde dingen’ mee gebeuren.

Nu worden bedrijven en instanties opgejut om hun maatregelen te nemen om aan de AVG wet te voldoen. Eerst werden bedrijven flink bang gemaakt, nu treden de commerciële belangen van adviseurs ineens op de voorgrond getuige de DAS commercial. Een privacyverklaring opstellen zou met een specialist erbij in een half uurtje gepiept zijn.

Zelf houd ik mij – met enkele anderen – al een klein jaar bezig met deze materie. Ik kan u verzekeren dat dit wel een heel optimistische voorstelling van zaken is. Die DAS specialist is wel erg goed voorbereid, dat kan niet anders. Hoe dan ook, het beste is om toch maar uit te gaan van het goede dat in mensen zit. Maar houd wel uw privacy in de gaten. Zomaar allerlei mails ontvangen is er – tenzij u aantoonbaar toestemming hebt gegeven – niet meer bij. Als u al klant bent bij een bedrijf ligt dat anders. Elkaar categorisch niet vertrouwen is een uiterst vermoeiende aangelegenheid. Als u niets te verbergen heeft – nou ja, misschien een heel klein beetje – is er weinig aan de hand. Met de cookies is het ook goed gekomen, al duurde het een paar jaar. Ook aan deze wet zullen we wel weer wennen.

Nico Ramaer