Een week Privacywet
We hebben er een week privacywet opzitten, na de invoering op 25 mei. Eurocommissaris Vera Jourová heeft die datum in december 2015 bekendgemaakt, bijna tweeënhalf jaar geleden. Voor velen komt de AVG a.h.w. uit de lucht vallen. De claim is dat mensen met de nieuwe privacywet meer controle over hun data krijgen. Je moet beter worden geïnformeerd als je toestemming geeft voor de verwerking van je persoonsgegevens. Die toestemming kun je later weer intrekken en inzage eisen in de administratie van een bedrijf over jouw gegevens. Na een week heb ik al wel een beeld. Dat leg ik u verderop uit.
Niet iedereen is zich ervan bewust, maar iedereen heeft privacyrechten. De Wbp – wet bescherming persoonsgegevens – was er al jaren en lijkt veel op de AVG. Echt nieuw is het niet, echter nu wordt er ‘ineens’ veel aandacht aan privacy besteed. Bijvoorbeeld om in te zien welke persoonsgegevens een organisatie van je heeft. Dataportabiliteit en recht op vergetelheid horen daar ook bij; dus het recht om je gegevens mee te nemen én dat organisaties je persoonsgegevens moeten wissen als je erom vraagt.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gaat bij het toezicht op de naleving van de nieuwe regels in eerste instantie letten op de verantwoordingsplicht van organisaties, beveiliging van medische gegevens en het tegengaan van handel in persoonsgegevens.
Wat verandert er voor mij?
Dat is de grote vraag. Op papier heb ik ineens – nou ja, dat was eigenlijk al zo onder de Wbp – meer rechten en bovenal aanspraak op controle. Nou, vooral van dat laatste is niets te merken. Dacht ik eindelijk verlost te zijn van de ongevraagde, ongewenste en vaak irriterende e-mailaanbiedingen over rollators, trapliften, badkamercomfort, scootmobielen, elektrische fietsen, afvalcoaches, vage hypotheekshops, gezonde voeding en ach, vult u het zelf maar in. Ik heb dit ook even gepolst bij iemand anders die zich beroepshalve ook met deze materie bezighoudt. Ook bij hem is geen verandering te bespeuren. Sterker nog, een afmelding leidt gevoelsmatig tot het ontvangen van nóg meer rotzooi. Allemaal via aangekochte adresbestanden die niet kijken op een stukje selectie of vervuiling. “Hé kijk, dat adres bestaat kennelijk.” Althans zo lijkt jouw afmelding alleen maar nog meer onzin te genereren.
Gek genoeg zit de angst er bij veel bedrijven toch wel in. Enige tijd terug kregen we een nieuwe Bosch wasmachine. Onlangs ontving ik e-mail of ik het op prijs stelde om tips en het laatste nieuws over die wasmachines te ontvangen? Of ik maar even wilde ja-klikken. Zoiets is echt overbodig want er bestaat een klantrelatie, factuurrelatie zo u wilt. Dan mag de leverancier mij zonder belemmeringen mailen. Alleen moet de mail een correcte ‘afmeldknop’ hebben, that’s all.
Over dat soort dingen krijgen ingewijden de nodige vragen. Verder is de wet tamelijk rigide. Het artikel in de Volkskrant over een kaaswinkeltje in Oudewater geeft aan hoe het netjes willen naleven van deze AVG de verhoudingen volledig uit zijn verband trekt. Om zich in te lezen en de noodzakelijkste dingen te doen was de eigenaresse, mevrouw Vlooswijk, 30 uur in de weer geweest. Voor veel mensen is dat bijna een werkweek. En dan nog maar afwachten of het allemaal wel in orde is, want ja, ze heeft een website. Bij de kaasboer in Woerden is mij nog nooit naar mijn burger servicenummer gevraagd. Ze kennen me hooguit van gezicht, laat staan bij naam.
Eerlijk gezegd vind ik zo’n voorval als in een Haags ziekenhuis, waar de medewerkers verlekkerd de medische dossiers inkeken om privégeheimen na te speuren, veel enger. Er wordt vermoed dat dit landelijk op relatief grote schaal gebeurde. En wie geeft mij de garantie dat dit niet opnieuw gebeurt? Voorlopig ben ik al blij als die verschrikkelijke spam in mijn mailbox ophoudt. Zelfs als het aanmerkelijk minder wordt, ben ik al tevreden.
Nico Ramaer
