De waarheid ligt in het midden

Op 8 oktober was ik in de raadzaal van het gemeentehuis bij ‘n debat over “Woerden Klimaatneutraal in 2030”. Wetenschapsjournalist Marcel Crok die zeer terughoudend is over nut en noodzaak van verregaande maatregelen daartegen, maar nog meer over de daarbij gehanteerde pessimistische modellen, botste daar stevig met milieu-econoom prof. dr. Harmen Verbruggen. De heren werden het totaal niet eens. Wel kwam naar voren dat die doelstelling ‘2030’ niet haalbaar zal blijken.

Gezien de doemscenario’s die over ons worden uitgestort van opwarming van de aarde door CO₂ tot vergiftiging door PFAS en stikstof, stelde ik toen aan het panel de vraag of er in al die modellen nog iets over de invloed daarvan op onze leeftijd wordt meegenomen. Immers, ondanks alle alarmbellen worden we wel steeds een beetje ouder. Ik had niet de indruk een erg domme vraag te hebben gesteld, maar de vraag werd afgedaan als iets tamelijk ondergeschikts. Toch vraag je jezelf af, hoe zit dat nou met die metingen?

Toen de boeren enkele weken terug optrokken naar Den Haag hadden ze hun twijfels bij RIVM-meetmethodes. De sfeer op ‘t Malieveld leek dreigender dan tijdens de lynchpartij van de gebroeders De Witt in Den Haag in 1672. Overigens ben ik tegen elke vorm van staken of verzet waarbij medeburgers in hun dagelijks functioneren, leven en werken worden gehinderd. Ga met elkaar in overleg ook al is dat vaak een langdurig en moeizaam proces. Alleen voor de februaristaking in 1941 tegen de Jodenvervolging maak ik ‘n uitzondering, maar toen was ‘t écht oorlog.

Kritische wetenschappelijke artikelen en video’s over de meetmethodes van het RIVM, die ik kort na het Malieveld-oproer ontving, leken de boeren op zijn minst enigszins in het gelijk te stellen. Tja, hoe zit het nu eigenlijk? Wie moet je nu geloven? Zullen we maar zeggen “De waarheid ligt in het midden”?

Woensdag 13 november kreeg ik – weliswaar via nrc.next – alsnog ‘n uitvoerig antwoord op mijn vraag van 5 weken eerder over onze ‘houdbaarheidsdatum’, dus eigenlijk: “Hoe oud worden we?”

Nota bene van ons eigen RIVM! Dat onderzocht de luchtkwaliteit in Nederland en wat blijkt?

Sinds 1980 is de luchtkwaliteit in Nederland sterk verbeterd.

Fijnstof, stikstofoxide en zwaveldioxide werden in het onderzoek gedurende 35 jaar gemeten, én de daarbij behorende gezondheidseffecten. De invloed op onze gezondheid komt neer op gemiddeld zes extra levensjaren, uitgaande van de situatie in 2015 en het voortduren van Europees beleid rondom luchtkwaliteit. Laat dat nou gelukkig zo zijn, want zonder onze directe buren zouden we ‘n daling van 59 naar 12 microgram/m3 fijnstof niet voor elkaar hebben gekregen.  Een reductie van bijna 80%. Volgens de onderzoekers is nog een klein jaartje extra te winnen bij een nóg betere luchtkwaliteit.

Nog iets, zelf concludeer ik dat de periode van dit luchtonderzoek al wel 4 jaar of langer achter ons ligt. Dus denk je, met het snel populairder worden van elektrische auto’s zal het nu en zeker de komende jaren nog veel beter worden. Helaas, want het volgende feit zet ons met beide benen hardhandig op de grond. Ik citeer uit Autovisie: “Hoe groter het accupakket, des te groter de CO₂-voetafdruk. Een elektro-auto mag dan emissievrij lijken, tijdens het vervaardigen van de batterij komt veel CO₂ vrij.

Zelfs zó veel dat om een accupakket voor een range van 500 km te maken, bijvoorbeeld een Tesla, komt evenveel CO₂ vrij als een dieselauto gedurende 80.000 km uitstoot. En hoe belastend is dat accupakket na gebruik?”

Sterker nog, vorige week hoorde ik nog een deskundige op de radio verklaren dat de allermodernste diesels – die sowieso al veel minder CO₂ uitstoten dan relatief schone benzinemotoren – uiterst effectieve stikstof- en fijnstoffilters hebben, waardoor de uitlaatgassen schoner zijn dan de lucht die ze aanzuigen. Bij wijze van spreken dan, veronderstel ik.

Graag merk ik zelf nog even op dat de luchtkwaliteit per regio sterk kan verschillen. Bij de A13 waar de weg bij Overschie de stad Rotterdam insnijdt is die kwaliteit zo slecht dat de bewoners daar levensjaren inleveren t.o.v. het landelijk gemiddelde. Hoe zou het in Woerden zijn? Dichterbij de A12 is het minder goed dan langs de Oude Rijn. Dat schijnt wel eens gemeten te zijn. Hoe dan ook, zullen we het er op houden dat ook in Woerden de waarheid in het midden ligt.

Dus in plaats van zes jaar, drie jaar erbij. Ook niet slecht toch?

Nico Ramaer