Boerenbedrog

Voor ‘t woord boerenbedrog bestaat velerlei uitleg. De gemene deler daarbij is onbetrouwbaarheid.
Dat hoeft overigens niet op boeren te slaan, maar mijn eerste insteek betreft wel het boerenbedrijf.
Mogelijk enkele duizenden boerenbedrijven hebben niet de wettelijk vereiste milieuvergunning en
daarmee worden de stikstofregels overtreden. Vóórdat u deze groep van boerenbedrog beticht,
even een belangrijk punt: Provincies en Rijk wijzen vooral naar elkaar in het vinden van een
oplossing. Je zou kunnen zeggen dat boeren handig gebruik maken van deze impasse. Voor de 2.500
boeren die wél over een vergunning beschikken, wordt nog naar een echte oplossing gezocht, want
die is er nog steeds niet. De kans dat ‘t stikstoffonds van 24 miljard, om de problemen te lijf te gaan,
er niet komt, lijkt realistisch; dát zou je nou een vorm van boerenbedrog kunnen noemen, mevrouw
Van der Wal.
Over milieu & klimaatverandering gesproken, als de huidige klimaattrend doorzet zal er op termijn in
de helft van de wintersportoorden te weinig sneeuw vallen. Over de rol van sneeuwkanonnen zijn de
meningen verdeeld. Zeker is dat ‘t heen- en terugreizen naar de wintersport veel CO₂-belasting met
zich meebrengt. Een andere vorm van wintersport is schaatsen, liefst op natuurijs en de nieuwe
klimaatcommissaris Wopke Hoekstra deed in zijn eigen promotiefilmpje van enkele jaren terug even
vóór hoe je dat doet. Wél op de kunstijsbaan Thialf die hij – als hij er consequent beleid op loslaat –
helaas zal moeten sluiten. Tenzij, tenzij, wij net als China het energievraagstuk oplossen zoals we dat
in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw deden. Zonder ons te bekommeren om het milieu en
het klimaat. De Chinezen plannen de bouw van ongeveer 950 kolencentrales in eigen land en nog
eens een kleine 225 buiten China; daarvan zijn er op dit moment al ongeveer 470 in aanbouw. Kijk,
dan heb je energie voldoende in je autofabrieken om zelfs meer dan de halve wereld van elektrische
auto’s te voorzien. Juist dié elektrische auto – die hier in Nederland ongeveer als het gouden CO₂-
loze kalf wordt aanbeden – blijkt ons op die manier een forse hoeveelheid boerenbedrog aan te
smeren.
En wij hier maar moeilijk doen over een biomassacentrale bij Diemen. Er is milieuonderzoek nodig
want de houtpallets die Vattenfall wil verstoken om huishoudens in Diemen, Amsterdam en Almere
van warmte te voorzien, zijn van geperste snippers van snoeihout en resthout of zaagsel gemaakt.
Eerst vond de provincie dat dit zonder milieueffectrapportage kon, maar ineens wordt het wél als
afval beschouwd. Dus is er nu sprake van een ‘afvalverbrandingscentrale’. Van mij mag dit
boerenbedrog worden genoemd.
Voor de populariteit van kolen en dus kolenmijnen hoeven we trouwens niet zo ver naar het Oosten.
Het land dat ons inmiddels anderhalf jaar aan het hart gaat en dat we bovengemiddeld veren in de
achterste duwen, is ook een kolenland. Zonder steenkool overleeft het land de winter niet. Oekraïne
moet sowieso blijven ‘draaien’. De steenkoolindustrie die ooit, in de Sovjettijd, de trots van het land
was, wordt nu met kunst, vliegwerk én subsidie op de been gehouden. Mijnen in de Donbas worden
weliswaar door fabrieken omringd maar die zijn door de oorlogsdreiging gesloten. De situatie rond
de kerncentrales is dubieus. In dit geval zou ik van boerenslim willen spreken.
Bij start-ups twijfel ik of ik moeten denken aan boerenbedrog of boerenslim. Bij het faillissement van
de zonnewagenstart-up Lightyear is mijn associatie van boerenslim naar boerenbedrog geswitchtet.
Nu is boerenslim in deze situatie niet helemaal de juiste term. Eigenlijk betekent het ‘met weinig of
geen opleiding toch veel bereiken’. Maar de productontwikkelaars waren hoogopgeleid. De
financiële mensen waren vooral slim. Wellicht een tikkeltje té slim. Kort vóór de surseance bleek
voor meer dan ‘n miljoen aan geldleningen te zijn afgesloten. De curator zoekt uit of er sprake is van
boerenbedrog.

Ik denk die uitkomst wel te kunnen voorspellen. Daar hoef je niet boerenslim voor te zijn.
Nico Ramaer